برنج عنبربو یکی از با کیفیت ترین برنج های منطقه جنوب است.

هر آنچه که باید در مورد برنج عنبربو بدانید

0 58,541 خواندن این مطلب 4 دقیقه زمان میبرد

استان خوزستان بعد از گیلان و مازندارن به عنوان سومین استان از نظر کاشت برنج شناخته شده و سالانه بیش از ۱۸۰ هزار تن برنج از زمین های کشاورزی آن برداشت میشود. شهر شوشتر جز یکی از تولیدکنندگان برنج مرغوب ایرانی می باشد و در زمینه صادرات برنج به خارج از کشور فعالیت می کنند.

علت نامگذاری برنج عنبربو چیست؟

در جنوب ماهی به نام عنبر وجود دارد که درون شکم آن ماده خاکستری رنگ و معطری تولید می شود به همین خاطر است که مردم جنوب نام این برنج را به دلیل بوی مطبوع اش، عنبربو گذاشته اند. واژه عنبر در لغت نامه به معنای ماده خوشبو می باشد. جدا از این حرف ها برنج عنبربو عطر و طعم بسیار مطبوعی دارد. اما اگر به صورت آبکش سرو شود عطر و بوی خود را از دست می دهد.

سیروان، اولین منطقه کشت برنج عنبربو

برنج عنبربو برای اولین بار در مناطق مختلف شهرستان سیروان از توابع استان ایلام کاشت شد، هر چند این محصول از تولیدات محلی منطقه است ولی به دلیل طعم، عطر و مزه آن هم اکنون شهرتی جهانی دارد. در چند سال اخیر بیشتر تاجران عراقی به دلیل طعم، عطر و بو و قیمت مناسب، این محصول را حتی زودتر از مردم استان از کشاورزان پیش خرید کرده اند و باعث گرانی در سطح استان شده اند.

شهرستان چرداول (ایلام) محل کاشت ۲ نوع برنج عنبربو و شمشیری بوده تا جایی که کیفیت این محصول با برنج شمال در رقابت است و اکثر مردم در سراسر کشور طرفدارن این برنج می باشند.

ویژگی های ظاهری برنج عنبربو

برنج عنبربو از لحاظ ظاهری از نوع تمام دانه است، گرد و توپر و دانه کوتاه است و بعد از پخت قد نمی کشد. این برنج هم به شکل نیم دانه و هم به شکل تمام دانه وجود دارد، دارای طبع گرمی است. نحوه طبخ آن با سایر برنج ها کمی متفاوت است چیزی است که زنان ایلامی فوت و فن آن را می دانند. برنج عنبربو به علت ریز بودن دانه مناسب مهمانی و مجالس نمی باشد.

کیفیت پخت برنج عنبربو

شاید به نظر بعضی ها این برنج بخاطر ریز بودن برازنده مصرف نباشد، اما عطر و بوی آن چنان دلبری میکند که نقصان ریز بودن آن زیاد به چشم نمی آید. این برنج بسیار خوش پخت است و احساس سنگینی به آدم دست نمی دهد. درست است این برنج برای پذیرایی از مهمان مناسب نیست ولی برای مصرف شخصی و روزانه انتخاب خوبی است.

برنج عنبربو از لحاط کیفیت و پخت هم رده با برنج های شمال نظیر نیم دانه، لاشه است.

خواص و مزایای برنج عنبربو

بسیار سبک بوده و هضم آن آسان تر است و به چربی شکمی تبدیل نمی شود.
موجب کاهش تری گلیسرید و فشار خون می شود.
برای افراد دارای سوء تغذیه شدید مناسب است.
به دلیل طبع گرم آن برای افراد سرد مزاج بسیار مناسب بوده و بیماری های جسمی و روحی را به حداقل می رساند.
تحریکات معده و روده را کم می کند.
دارای میزان فراوانی از ویتامین های گروه B و E، فیبر و مواد مغذی و معدنی است.
در هر کشت محصول فراوان می دهد و به شرایط محیطی گوناگون مقاوم است.
اغلب به صورت ارگانیک تولید می شود و در مراحل کشت آن از کودها و سموم شیمیایی استفاده نمی گردد. قیمت آن به نسبت سایر برنج های ایرانی کمتر است
نسبت به برنج های شمال به آب کمتری نیاز دارد.
باعث افزایش مقاومت نسبت به انسولین می‌گردد و برای بیماران دیابتی بسیار مفید است.

آیا برنج عنبربو همان برنج چمپا است؟

گفته شده که نام دیگر برنج عنبربو چمپا است. اما باید به این نکته توجه کنید که برنج چمپا در شمال کشور نیز کشت می شود. در شمال به برنج های گروه دانه کوتاه چمپا می گویند.

بنابراین هنگام خرید برنج عنبربو حتما مطمئن شوید که کشت جنوب است یا شمال. برنج چمپا (عنبربو) که در شادگان کشت می شود از با کیفیت ترین و خوش طعم ترین انواع برنج عنبربو می باشد.

نحوه پخت برنج عنبربو

این برنج هم به روش آبکش و هم به روش کته قابل طبخ است. اما توصیه می شود برای حفظ ویتامین و ارزش غذایی و همچنین باقی ماندن عطر و بوی بی نظیر آن ابه روش کته درست شود.

برای طبخ برنج به روش کته ابتدا برنج را با آب ولرم میشوییم و با مقداری نمک به مدت یک ساعت می خیسانیم. سپس به اندازه یک بند انگشت آب اضافه کرده و روی شعله متوسط قرار می دهیم. وقتی برنج جوش آمد شعله رو کم کرده، دمکنی گذاشته و به مدت 20 دقیقه اجازه پخت می دهیم.

مشکلات موجود برای کشت برنج عنبربو در جنوب

برنج عنبربو، به نسبت برنج هایی که در شمال کشور برداشت میشوند مانند برنج هاشمی و علی کاظمی، آب کمتری نیاز دارد. در استان خوزستان با توجه به اینکه آب آن شور میباشد، برنج عنبربو با آب شور کشت میشود

متاسفانه به علت مدرن نبودن صنعت شالیکوبی استان خوزستان و استفاده از تجهیزات قدیمی، شکستگی برنج عنبربو زیاد میباشد و موجب بی کیفیت شدن آن شده است.

یکی دیگر از مشکلاتی که برنج عنبربو مانند سایر برنج های کشور با آن مواجه است مسئله واردات برنج های خارجی است که متاسفانه باعث کاهش قیمت آن و همچنین دلسردی کشاورزان این مناطق شده است.

این امر باعث شده تا برنج عنبربو به دلیل گمنام بودن با نام های دیگر به بازار عرضه شود. هر چند برای شناخته شدن برنج عنبربو نیاز به فرهنگ سازی و تبلیغات می باشد که تاکنون در این زمینه اقدام چندانی صورت نگرفته است. امیدواریم که این با کیفیت و سالم جایگاه واقعی خود را بین مردم پیدا کند.